زيارت، يکي از نماها و نمادهاي تام تعظيم شعائر و پاسداشت مقام ملکوتي اهل بيت (ع) و بزرگان دين محسوب مي‌شود. اين که تا چه ميزان مي‌توان به پاسداشتي حقيقي و در خور آن بزرگواران نايل شد، وامدار انجام و رعايت پاره‌اي اصول و مباني است. در اين راستا، يکي از عواملي که مي‌تواند همگان را در مسير صحيح و شايسته قرار دهد، استفاده از تجارب پيشين است که حقيقتاً براي رسيدن به سرمنزل مقصود راهگشاست.
نوشتار حاضر برگرفته شده از تجارب ارزشمند و راهگشاي فرهنگ‌باناني است که در قالب دفتر نمايندگي بعثه، مدير، روحاني و مداح کاروان به زيارت عتبات عاليات مشرف شده‌اند.
بنابراين از کليه روحانيون و مداحان محترم انتظار مي‌رود در همراهي زائران در سفر به عتبات عاليات، مواردي که در ذيل به آن اشاره شده است را به طور جدي مد نظر قرار داده و زائران محترم را همواره در اين سفر ماندگار توجيه و راهنمايي نمايند.
1. در تعامل و ارتباط با زائران و ديگر همراهان، تبليغ رفتاري را بر تبليغ گفتاري اولويت داده، با آنان با وقار و متانت و همواره دلسوزانه رفتار کنيد.
2. روحانيون عزيز در مجامع عمومي ملبس باشند و هرگز به بهانه گرمي هوا و يا هر دليل ديگر، بدون عمامه و عبا و قبا ظاهر نشوند و شئون روحانيت را حفظ نمايند. مداحان محترم تحت عنوان امام جماعت عمل نکنند و بدون اطلاع دقيق از احکام شرعي، مسئله نگويند. هم‌چنين ضمن رعايت ظاهر از پوشيدن لباس نامناسب خودداري نماييد.
3. هرگز با زائران شوخي نکنيد؛ به ويژه در فضاهايي مانند اتوبوس و سالن غذاخوري که بانوان حضور دارند.
4. وظايف مدير و مبلّغ کاروان از هم جداست. ضمن رعايت کامل و هماهنگي‌هاي لازم، وظايف تبلغي را خودتان رأساً انجام دهيد و در حضور ديگران از مدير انتقاد نکنيد. اگر سوء تفاهمي ايجاد شد به دور از چشم ديگران با متانت در جهت حل و فصل آن اقدام فرماييد. چنان‌چه به نتيجه مطلوب نايل نشديد، موضوع را به مسؤولان مربوطه منتقل و از بازگويي مشکل و اختلاف به زائران جداً بپرهيزيد.
5. مردم عراق در طول سال‌ها حاکميت صدام و پس از آن، مصايب فراوان ديده و غالباً دچار تألّمات روحي فراواني هستند. دشمنان نيز تلاش مي‌کنند تا آنان با ايرانيان روابط حسنه نداشته باشند. بنابراين به زائران توصيه اکيد نموده حتي‌المقدور با عطوفت اسلامي و سعة صدر با آنان برخورد نموده و با صبر و آرامش و دلجويي از مردم ستمديده نسبت به خنثي‌نمودن توطئة دشمنان اقدام کنند. در اين زمينه ذکر رفتار امام حسن مجتبي (ع) با مرد شامي، مفيد واقع خواهد شد.
6. همة برنامه‌هايتان را داخل صحن‌ها يا اطراف بيروني حرم‌ها اجرا کرده و از برگزاري برنامه‌هاي جمعي روضه يا زيارت‌خواني در داخل حرم پرهيز نماييد. در صورتي که از بلندگوي حرم برنامه‌اي در حال برگزاري است شما برنامه‌اي نداشته باشيد.
7. در اقامه نمازهاي جماعت کوشا باشيد و با ادغام جمعيت کاروان‌ها و مقدم‌داشتن يکي از روحانيون داراي وجاهت بيشتر، از برپايي نماز جماعت جداگانه پرهيز نماييد.
8. از دو يا چند سخنراني و مداحي همزمان در فاصله نزديک به هم که موجب آشفتگي ذهن شنوندگان و تداخل صداها مي‌گردد، خودداري کرده و برنامة خود را به اجمال و کوتاه ارائه نماييد تا مبلّغان ديگر از ارايه برنامه‌هايشان محروم نشوند.
9. به زائران توصيه فرماييد از نام‌بردن و لعن در مجالس عمومي و برنامه‌هاي جمعي خودداري نمايند.
10. به بانوان توصيه شود که حجاب کامل را رعايت نموده و در بازار و حرم حتي به چادر سفيد اکتفا نکنند و براي خريد تنها بيرون نروند.
11. به مصداق «اتقوا من مواضع التهم»، همراه زائران براي خريد به بازار نرويد و خريد از محل خاصي را به آنان توصيه نکنيد.
12. بيان صلوات‌هاي بلند در حرم‌هاي شريف موجب سلب آرامش از ديگران مي‌شود. لذا زائران را در اين باره حتماً توجيه فرماييد.
13. از اعمال زير که در شأن شيعيان اهل بيت (عليهم السلام) نيست، خودداري شود:
دفن مو و ناخن در وادي السلام، خط‌کشيدن اطراف خود در وادي السلام به عنوان تعيين محل دفن، پول‌دادن براي حک‌کردن نام خود روي سنگ به اميد آن که پس از مرگ روح انسان به اينجا منتقل شود، بردن خاک وادي السلام به وطن به عنوان تبرّک، نمازهاي ساختگي از قبيل نماز مکتب الحسنين و نماز چاه اميرالمؤمنين و نماز و دعا زير ناودان طلا در صحن نجف اشرف به قصد ورود و نماز باغ امام صادق (ع)، بستن قفل و گره‌زدن پارچه و نخ به ضريح‌ها و دستگيرة درب حرم‌ها و شاخه درختان، آويختن يا بستن پارچه سبز به سر يا گردن به نيت شفا يا تبرّک، نوشتن حوايج بر روي ديوارها، رفتن به زيارت حضرت ابوالفضل (ع) قبل از زيارت امام حسين (ع) به عنوان کسب اجازه، نخواندن زيارت وداع به بهانه اينکه ما خداحافظي نمي‌کنيم تا باز هم ما را بطلبند، غلتيدن روي زمين و ساييدن صورت روي خاک کوچه و خيابان قبل از تشرف به حرم امام حسين (ع).
14. در عتبه و آستانه حرم‌ها سجده نکنيد و قبلاً زائران را توجيه نماييد تا ناآگاهانه به عنوان پيروي از شما به جاي بوسيدن عتبه حرم‌ها، امامان را سجده نکنند.
15. از برگزاري هرگونه مراسم از ساعت 10 شب به بعد به دليل مزاحمت براي افرادي که در بين‌الحرمين خواب هستند، خودداري فرماييد.
16. مديريت اعمال مسجدين کوفه و سهله بر عهده شماست، اجراي آن را به ديگران واگذار نکنيد.
17. اعمال مقام‌هاي مسجدين مترتب بر هم نيستند و در هر مقام که خلوت بود، دعا و نماز آن را به جا آوريد و نيز عنايت داشته باشيد که اين اعمال مستحب هستند و اگر زائراني نشاط و اقبال لازم را ندارند، آنها را مجبور نکنيد.
18. براي رعايت مصالح افراد پير و ناتوان در گرماي تابستان مي‌توانيد اعمال مسجدين را ادغام کرده و با صلاحديد و موافقت مدير و زائران در فضاي مناسب و زير سايه، همة اعمال را انجام دهيد.
19. اگر از خواندن همة دعاها خسته مي‌شويد مي‌توانيد دو يا سه کاروان را ادغام کرده و با مشارکت افراد توانمند همسفر اين ادعيه را بخوانيد.
20. به زائران يادآور شويد ضمن فقدان ريشة تاريخي در مورد نيابت به ديگران، زائران عزيز مي‌توانند در اعمال مستحبي خود قصد نيابت کنند و همه بستگان و گذشتگان خود را در ثواب شريک نمايند. در اين صورت طبق حديث امام صادق (ع) خداوند به همة آنان ثواب عطا مي‌نمايد، بدون آن که از ثواب زائر کاسته شود و لازم نيست براي نيابت از بستگان خود هزينه‌اي پرداخت نمايند.
21. به زائران توصيه نماييد از خريد آب‌هايي که در خانه امام علي (ع) يا مقام امام زمان (عج) عرضه مي‌شود، خودداري نمايند؛ زيرا اين آب‌ها غالباً غير بهداشتي بوده و فاقد ريشه تاريخي است و عرضه آنها صرفاً با هدف کسب درآمد از طريق سوء استفاده از احساسات و اعتقادات زائران صورت مي‌گيرد.
22. زائران گرامي مي‌توانند نذورات خود را داخل ضريح امامان (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) بيندازند يا به دفاتر نذورات صحن‌هاي آن بزرگواران بپردازند و از پرداخت آن به اماکن غير معتبر و افراد ناشناس پرهيز نمايند.
23. آن‌چه در حال حاضر به نام نهر علقمه در کربلا معرفي مي‌شود، فاقد ريشه و سند معتبر تاريخي است و به اعتبار محله‌اي به نام الحسيني که اين آب در آنجا از فرات منشعب شده «نهر الحسيني» ناميده مي‌شود و آب آن به دليل مخلوط شدن با فاضلاب‌هاي زيرزميني به شدت آلوده است. لذا زائران را براي روضه و توسل به کنار آن هدايت نکنيد.
24. در کربلا اماکني همچون شير فضّه، مقام علي اکبر (ع)، مقام علي اصغر (ع)، باغ امام صادق (ع)، محل جلسه امام حسين (ع) با عمر سعد، خيمه حضرت قاسم (ع) و نيز ناودان طلاي حضرت علي (ع) در نجف اشرف به دلايل زير از برنامه زيارتي زائران خارج بوده و از بردن آنها به اين اماکن خودداري نماييد:
1/24. وقوع حوادث يادشده در اين اماکن مستند نيست.
2/24. بازديد زائران از اين اماکن با توجه به محدويت زمان، موجب سلب توفيق زيارت از حرم‌هاي امام علي(ع) و امام حسين(ع) مي‌شود.
3/24. حضور در اغلب اين اماکن موجب تلاقي زنان و مردان نامحرم مي‌شود که خود حرام شرعي است.
4/24. ازدحام زائران موجب سلب آسايش و اذيت ساکنان اطراف برخي از اين اماکن است.
5/24. زمينة سوء استفاده مالي از احساسات زائران شيفته ولي ناآگاه در اين اماکن فراهم است.
25. در سفرهاي بعدي مطالعات خود را دربارة شهداي کربلا و علماي بزرگ مدفون در نجف اشرف کامل‌تر نموده و براي پرکردن اوقات فراغت زائران به جاي بازديد از اماکن بي‌سند، آنان را به زيارت قبور علما ببريد و آنان را با تفکر شيعي آشنا کنيد و نيز در فرصت‌هاي مناسب عظمت شخصيت و جايگاه رفيع شهداي کربلا را براي ايشان تبيين نماييد.
26. بعثة مقام معظم رهبري هر روز بعد از نماز صبح در صحن حرم امام حسين (ع) برنامه سخنراني و زيارت عاشورا برگزار مي‌نمايد، ضمن شرکت فعال در برنامه مذکور از برگزاري برنامة موازي جداً خودداري فرماييد.
به اميد موفقيت و بهروزي روزافزون ـ التماس دعا
بعثه مقام معظم رهبري در عراق(منبع)
ارسال نظر